ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ επωνύμως: Θα 'ρθει ο καιρός...: Κ. Π. Καβάφης Η επιφυλλίδα αυτή δεν είναι requiem για τη χώρα που σήμερα «κρεμάται επί ξύλου». Γιατί ακόμη υπάρχουν «βουβοί συ...
Είναι πραγματικά ένας φιλόσοφος ποιητής, μέγας γνώστης της ιστορίας, της ανθρώπινης φύσης, είναι ποιητής - αισθητικός, είναι μάγος των λέξεων και της έκφρασης, δημιουργός ενός κοκτέϊλ των διαφόρων γλωσσικών και γλωσσολογικών τύπων της ελληνικής φιλολογίας και γραμματολογίας, είναι ένας ηθικολόγος ιδιαίτερα αυστηρός, αλλά ταυτόχρονα και ρομαντικός. Κι αυτή η ποιητική του αφιέρωση, όπως και οι τόσες άλλες, κρίβει σοφία, βαθύ προβληματισμό και αφήνει μία ηλιαχτίδα ελπίδας κάπου, είτε ανάμεσα στις λέξεις, είτε προς το τέλος του ποιητικού έργου. Είναι ο σοπέν της ελληνικής λογοτεχνικής εκφραστικότητας, αλλά και ο Μπετόβεν του ποιητικού μέτρου, του βαθύ νοήματος και της επιλογής των λέξεων, της δημιουργίας νέων ποιητικών τόνων και παραλληλισμών με ιστορικά δεδομένα. Εδώ θυμίζει κάποιο άλλο εκλεκτό του έργο, το <΄Έιπες θα πάω σε άλλη γη..>, στο οποίο και εκείνο αφήνει να εννοηθεί ότι το μοιραίο στην ανθρώπινη ύπαρξη είναι πάντα αυτό που επικρατεί και ότι είναι τελικά αυτό που κρατάει δίκαιο και ορίζει την ζωή μας, ως μία ανώτερη διαπίστωση και επινόηση πεπειραμένων κοσμολόγων και ερευνητών. Ο Καβάφης περιγράφει κατά δική μου εκτίμηση στην ουσία τον αγώνα και την αγωνία του ελληνικού εκπολιτιστικού στοιχείου για την διατήρηση και την επιβίωσή του κατά την πάροδο των αιώνων, από την αρχαιότητα εώς την εποχή μας. Διαμαρτύρεται με ιδιαίτερα ελεγχόμενο και λεπτό τρόπο μέσα από τα ποιητικά του έργα, για τις αντίξοες συνθήκες που δημιουργεί η ζωή στους πραγματικά ευπρεπείς και αξιόλογους ανθρώπους, αλλά και σε αυτούς που είναι καλόβουλοι και θέλουν να έχουν ιδανικά και από κάθε άποψη υψηλούς στόχους. Αφήνει να εννοηθεί όμως επίσης μέσα από τα έργα του κάθε τόσο, ότι όσο και οδυνηρή και άδικη να είναι η ζωή, όσο και να φέρνει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με ταπεινωτικές και άδοξες καταστάσεις, δεν πρέπει ο ίδιος ποτέ να ξεπέσει και να αφήσει τους πλησίους του να τον εξευτελίσουν, αλλά αντιθέτως να προσπαθεί να διατηρεί πάντα μία άψογη διαγωγή και συμπεριφορά στην ζωή του, δηλ. να φροντίζει να διατηρεί πάντα την αυτοεκτίμησή του και το ηθικό του σε υψηλό βαθμό, σε τελική ανάλυση όσο του το επιτρέπουν αυτό οι ίδιες οι δυνάμεις του. φέρει ο ίδιος του μεγάλη ευθύνη σχετικά με την αναγκαιότητα να δώσει στην ζωή του ένα νόημα, έναν στόχο και ένα περιεχόμενο, ιδίως όμως φέρει ο ίδιος την ευθύνη για το αν η ζωή του ήταν πετυχιμένη ή όχι και για το αν μπόρεσε και αξιοποίησε ευκαιρίες τις οποίες συνάντησε κατά το διάστημα της ζωής του. Θα μπορούσε κανείς να γράψει πάρα πολλά για τον Καβάφη. Εγώ περιορίζομαι σε αυτά τα λίγα και γενικά, διότι δυστυχώς δεν είμαι ούτε ο Στέφαν Τσβάϊκ, ούτε ο Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφκσι, αλλά ούτε και ο Τζακ Λόντον. Σωστά γράφει ότι Ποιοί είναι όμως οι πολιτικοί αναμορφωτές πραγματικά; Μήπως είναι τα κατ εξοχήν με σάρκα και οστά εφοδιασμένα στοιχεία της δικής μας υποσυνείδητης βούλησης; Γιατί να αφήσουμε να δημιουργηθεί η ανάλογη κατάσταση και η ανάγκη, για να χρειαστεί να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή ο οποίος θα ρωτάει και θα εξετάζει το κάθε παραμικρό; Η Καβαφηκή Αρχή και σε αυτό το σημείο υψώνει μεν την έννοια και την εκφραστηκότητα του έργου, δυστυχώς δεν μας απαντάει με ποιητική αφήγηση και λογοτεχνική πειθώ επάνω σε αυτό το ερώτημα. Το αφήνει ως συνήθως επίτηδες ανοιχτό το σημείο αυτό ο Καβάφης, για να μας κάνει εμάς να προβληματιστούμε και να αναλογιστούμε τις δικές μας προσωπικές ευθύνες, τις οποίες φέρει ο καθένας μας απέναντι στην ζωή.
Είναι πραγματικά ένας φιλόσοφος ποιητής, μέγας γνώστης της ιστορίας, της ανθρώπινης φύσης, είναι ποιητής - αισθητικός, είναι μάγος των λέξεων και της έκφρασης, δημιουργός ενός κοκτέϊλ των διαφόρων γλωσσικών και γλωσσολογικών τύπων της ελληνικής φιλολογίας και γραμματολογίας, είναι ένας ηθικολόγος ιδιαίτερα αυστηρός, αλλά ταυτόχρονα και ρομαντικός. Κι αυτή η ποιητική του αφιέρωση, όπως και οι τόσες άλλες, κρίβει σοφία, βαθύ προβληματισμό και αφήνει μία ηλιαχτίδα ελπίδας κάπου, είτε ανάμεσα στις λέξεις, είτε προς το τέλος του ποιητικού έργου. Είναι ο σοπέν της ελληνικής λογοτεχνικής εκφραστικότητας, αλλά και ο Μπετόβεν του ποιητικού μέτρου, του βαθύ νοήματος και της επιλογής των λέξεων, της δημιουργίας νέων ποιητικών τόνων και παραλληλισμών με ιστορικά δεδομένα. Εδώ θυμίζει κάποιο άλλο εκλεκτό του έργο, το <΄Έιπες θα πάω σε άλλη γη..>, στο οποίο και εκείνο αφήνει να εννοηθεί ότι το μοιραίο στην ανθρώπινη ύπαρξη είναι πάντα αυτό που επικρατεί και ότι είναι τελικά αυτό που κρατάει δίκαιο και ορίζει την ζωή μας, ως μία ανώτερη διαπίστωση και επινόηση πεπειραμένων κοσμολόγων και ερευνητών. Ο Καβάφης περιγράφει κατά δική μου εκτίμηση στην ουσία τον αγώνα και την αγωνία του ελληνικού εκπολιτιστικού στοιχείου για την διατήρηση και την επιβίωσή του κατά την πάροδο των αιώνων, από την αρχαιότητα εώς την εποχή μας. Διαμαρτύρεται με ιδιαίτερα ελεγχόμενο και λεπτό τρόπο μέσα από τα ποιητικά του έργα, για τις αντίξοες συνθήκες που δημιουργεί η ζωή στους πραγματικά ευπρεπείς και αξιόλογους ανθρώπους, αλλά και σε αυτούς που είναι καλόβουλοι και θέλουν να έχουν ιδανικά και από κάθε άποψη υψηλούς στόχους. Αφήνει να εννοηθεί όμως επίσης μέσα από τα έργα του κάθε τόσο, ότι όσο και οδυνηρή και άδικη να είναι η ζωή, όσο και να φέρνει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με ταπεινωτικές και άδοξες καταστάσεις, δεν πρέπει ο ίδιος ποτέ να ξεπέσει και να αφήσει τους πλησίους του να τον εξευτελίσουν, αλλά αντιθέτως να προσπαθεί να διατηρεί πάντα μία άψογη διαγωγή και συμπεριφορά στην ζωή του, δηλ. να φροντίζει να διατηρεί πάντα την αυτοεκτίμησή του και το ηθικό του σε υψηλό βαθμό, σε τελική ανάλυση όσο του το επιτρέπουν αυτό οι ίδιες οι δυνάμεις του. φέρει ο ίδιος του μεγάλη ευθύνη σχετικά με την αναγκαιότητα να δώσει στην ζωή του ένα νόημα, έναν στόχο και ένα περιεχόμενο, ιδίως όμως φέρει ο ίδιος την ευθύνη για το αν η ζωή του ήταν πετυχιμένη ή όχι και για το αν μπόρεσε και αξιοποίησε ευκαιρίες τις οποίες συνάντησε κατά το διάστημα της ζωής του. Θα μπορούσε κανείς να γράψει πάρα πολλά για τον Καβάφη. Εγώ περιορίζομαι σε αυτά τα λίγα και γενικά, διότι δυστυχώς δεν είμαι ούτε ο Στέφαν Τσβάϊκ, ούτε ο Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφκσι, αλλά ούτε και ο Τζακ Λόντον. Σωστά γράφει ότι Ποιοί είναι όμως οι πολιτικοί αναμορφωτές πραγματικά; Μήπως είναι τα κατ εξοχήν με σάρκα και οστά εφοδιασμένα στοιχεία της δικής μας υποσυνείδητης βούλησης; Γιατί να αφήσουμε να δημιουργηθεί η ανάλογη κατάσταση και η ανάγκη, για να χρειαστεί να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή ο οποίος θα ρωτάει και θα εξετάζει το κάθε παραμικρό; Η Καβαφηκή Αρχή και σε αυτό το σημείο υψώνει μεν την έννοια και την εκφραστηκότητα του έργου, δυστυχώς δεν μας απαντάει με ποιητική αφήγηση και λογοτεχνική πειθώ επάνω σε αυτό το ερώτημα. Το αφήνει ως συνήθως επίτηδες ανοιχτό το σημείο αυτό ο Καβάφης, για να μας κάνει εμάς να προβληματιστούμε και να αναλογιστούμε τις δικές μας προσωπικές ευθύνες, τις οποίες φέρει ο καθένας μας απέναντι στην ζωή.
AntwortenLöschen